Monday, June 17, 2019

BIUS SIMANULLANG TORUAN

Huta ni Marga Simanullang na di goari di Simanullang Toruan ima : Pulo Godang, Sipagabu, Banuarea dohot Panggunggunan. Bius Simanullang Toruan na parjolo holan tolu do andorang so mekar dope huta Panggunggunan gabe sada desa. Gabe opat desa ma nuaeng na masuk tu Bius Simanullang Toruan.

 Haborhatan ni Pomparan Raja Napasang tu Huta Sipagabu sian Matiti do Goarni Ompunta i TOGA ULUBALANG SIMANULLANG (Sundut paonomhon) sian Pomparan ni Raja Napasang- Datu Mahuring- Tuan Nagani- Juara Lelan. Haha ni Toga Ulubalang ima Raja Ulubalang na tinggal di Matiti saonari.

Mamopar do Pomparan ni Raja Napasang di Sipagabu. Huta na pinukka na di Sipagabu ima : PAGOTTAM huta on na pinukka ni Ompu Gontam Simanullang Raja Napasang Tuan Nagani. Di SOSOR NAPA tong do Pomparan ni Raja Napasang Tuan Nagani Raja Mulia Simanullang disi. PANGKUHURAN ima huta ni Pomparan Raja Napasang Runggu Malela Ompu Tuan Sadora.

Taringot tu adaran, tombak sahat tu hauma diluat Sipagabu Pomparan ni Raja Napasang do nampuna tano na bidang disi.

Dung adong Bius Simanullang Toruan tung denggan, une jala ture do adat,tutur dohot tarombo di luat i, mardalan do i denggan songon sitangkasna na marhaha maranggi. Tolu sahundulan lima sauduran.Ansimun sada holbung tu pege sangkarimpang, manimbung rap tu toru mangangkat rap tu ginjang.

Songoni ma tong sejarah Pendirian ni SMP Swasta SIMTOR (Simanullang Toruan) tarida do disi dos ni roha diparsaoran i. Sian Kepengurusan Panitia Pembangunan pe tangkas si tutu do i. Songononma susunanna, Ketua : Mulana Simanullang sian Pomparan ni Ompunta Tuan Dilimang (Natoras ni Amanta Rasidin Simanullang (Mantan Kepsek SMPN 3 Pakkat), Sekretaris : Saur Simanullang sian Pomparan ni Ompunta Raja Napasang, Bendahara : Jadin Simanullang sian Pomparan ni Ompunta Raja Napasang. Anggota : Korsia Simanullang sian Pomparan ni Ompunta Tuan Delimang. SMP Swasta Simtor dipasahat ma tu pamarenta gabe SMPN 3 Pakkat di Sipagabu nuaeng.

Di Bius Simanullang Toruan songonon do taringot tu ULAON BIUS ma rupani ulaon saur matua. Molo Raja Napasang do Hasuhuton bolon jambar sijaloon ni Pomparan ni Ompunta Pamuha Raja dohot Pomparan ni Ompunta Tuan Dilimang ima “PUSSU NI TULAN”. Alai molo Pomparan ni Pamuha Raja manang Pomparan ni Tuan Dilimang do Hasuhuton, jambar sijaloon manang siadopan ni Pomparan Raja Napasang sian “BONA TULAN” ma.

Panjouon di hatiha i tu dos ma i jambar na marhaha maranggi. Raja Napasang ma SIAHAAN, Molo ANGGI DOLI na : Pamuha Raja dohot Tuan dilimang ma. I do di gorahon Parsaut ni Hasuhuton di ulaon i nang diangka tutur siganup ari.

Mulai taon 1963 dison ma mulai tarida na so sada be roha dohot pambaenan di Pomparan Toga Simanullang di Bius Simanullang Toruan, na gabe marhusor tarombo di Pomparan ni Ompunta Tuan Dilimang na mandok nasida Sihahaan tubu ni Ompunta Simanullang.

Marujung ngolu ma sada natua-tua di Huta Pagottam ima Ompu Saranan Simanullang Pomparan Ni Raja Napasang Tuan Nagani sekitar tahun 1965 di Huta Pagottam Sipagabu. Parsaut di Ulaon i sian Raja Napasang Pomparan ni Ompu Tuan Sadora Simanullang. Sigagat duhut do dipatupa songon galang ni na monding i tu Raja Bius. Torda na somal do dibaen hasuhuton satoha i dohot panjouon.

Alai manigor ro do sian Pomparan ni Ompunta Tuan Dilimang na mandok “ Unang be gora hamu hami ANGGI DOLI muna, DONGAN TUBU ma gora hamu hami” Dohot jambar “DONGAN TUBU” ma pasahat hamu tu hami ! Di ulaon i pe dang di jalo Pomparan ni Ompunta Tuan Dilimang be Jambarna i gabe laos MULAK TU PASSA.

Di dok Hasuhuton do tu Raja Bius sian Pomparan ni Tuan Dilimang namandohoti ulaon i : “Dang boi dope i ulahononta molo dang tabaen dope “TONGGO RAJA” di bius Simanullang Toruan on asa sah na gabe sipaihut-ihuton i tu joloan on”. Mulak do Raja Bius Pomp ni Tuan Dilimang sian ulaon i dang dijalo jambarna.

Mangihut ma muse ulaon mamestahon huta LINTONG MAULI, dison do parjolo sahali tarbege tu pinompar ni Ompunta Raja Napasang di Bius Simanullang Toruan ima panjouon jambar nagabe DATU NAPASANG di dok Parsaut manang Partorda ni Ompunta Tuan Dilimang tu Pomparan ni Raja Napasang. Jala jambar siadopan ni Raja Bius sian Pomparan Raja Napasang dang songon na somal be ima na sian BONA TULAN i.

Raja Bius na sian Pomp ni Raja Napasang namandohoti ulaon i keberatan do di panjouon i . Sanga do mulak jambar i tu passa alai tong ma dipaune-une sian hata asa diparsaulihon jambar na i.

Ia alus sian Raja Bius Pomp ni Ompunta Tuan Dilimang mandok : Dang songon si na ujui i be hami manjalo jambar di Bulung SUMBA alai Ikkon di Bulung ni BARINGIN nama, ala naung torop pinompar nami.

Hira-hira taon 1970an dipatupa ma TONGGO RAJA di Bius Simanullang Toruan ima di Huta Sosor Lintong. Hasil ni Tonggo Raja i songononma : Molo marulaon Pomparan ni Ompunta Raja Napasang di Bius Simanullang Toruan : Jambar DONGAN TUBU nama ima sian TULAN SOMBA-SOMBA si bahonan ni Ompunta Pamuha Raja dohot Tuan Dilimang. Songonima tong sabalikna. molo di ulaon di Pomparan ni Ompunta Pamuha Raja dohot Tuan Dilimang, dang marimbar be songon si na uju i. Dos nakkokna dos partuatna alana Jambar DONGAN TUBU nama Parjambaran dang adong be HAHA DOLI dohot ANGGI DOLI di panjouon. Songoni ma partording ni adat, parjambaran dohot panjouon di Bius Simanullang Toruan sahat tu tingki nuaeng on. Mauliate, Jalang-jalang Parsadaan ma dihita Pomparan ni TOGA SIMANULLANG na humaliang.

 NB. Haroroan ni Barita on sian Natua-tua i :
 Amanta : J. Simanullang (Sipagabu)
 (Na mandohoti ulaon di Bius Simanullang Toruan)

Tabe ma sian ahu : Maradu Simanullang. Pomparan ni Raja Napasang Datu Mahuring Tuan Nagani No.15.

Mardangka ma baringin di mual pulo batu, Horas tondi madingin pirma tondi matogu.
Tiur dalan boluson, tio aek dapoton. Dapot ma na niluluan jumpang na ni jalahan.

 “Mulak ma hita tu Bona, sian bona do haroroan ni urat, bulung, ranting nang dakkana, asa marparbuehon nauli sudena pinompar ni Ompunta Toga Simanullang”

2 comments:

  1. Ai songonido hape sejarahna ate.. Alai gabe dohot-dohotma angka gomparan ni ompunta naasing, hape di bius simanullang do hape songoni.. Molo hami Pamuha Raja....Jelasdo dipodahon, sada hamu anggi nami, sada hahanami.. Jadi Raja Napasang do hape Haha Doli nami, Tuan Dalimang ma anggi doli nami.. mauliatema dipangguritmon gabe tamba parbinotoan.. Horasma sian au pomparan Ompunta Pamuha Raja Simanullang No.15

    ReplyDelete